TBMM Genel Kurulunda kabul edilen, "Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından İstanbul'da cezaevlerinden tahliyeler başladı. TBMM Genel Kurulu’nda 51 ret oyuna karşı 279 oyla yasalaşan infaz düzenlemeleri, dün gece Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. İlk etapta açık cezaevindeki 75 bin mahkûm Kovid-19 iznine çıkarılacak. İnfaz oranlarının indirilmesiyle yasadan 110 binin üzerinde mahkûmun yararlanması bekleniyor. Polisin cezaevi çevresinde aldığı yoğun güvenlik tedbirleri altında tahliye edilenler cezaevi minibüsleri ve HAVATAŞ'a ait otobüslerle polis ekiplerinin eskortluğunda cezaevinden ayrıldı. Tahliye edilenlerin bindikleri otobüslerde sosyal mesafe kuralına uyulduğu ve tahliye edilenlerin maske taktıkları görüldü. Denizli'de ise 1.400 mahkum bu yasadan faydalanarak tahliye olmaya başladı. Kocabaş ve Bozkurt'tan tahliyeler polis kontrolü eşliğinde yapılıyor.

110 BİN KİŞİ YARARLANACAK

İlk etapta açık cezaevindeki 75 bin mahkûm Kovid-19 iznine çıkarılacak. İnfaz oranlarının indirilmesiyle yasadan 110 binin üzerinde mahkûmun yararlanması bekleniyor. AK Parti ve MHP’nin ortak teklifiyle hazırlanan ve TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen 70 maddelik yasa ile getirilen düzenlemeler özetle şöyle…

İNFAZ ORANLARI İNDİRİLDİ

Koşullu salıverilme oranı 2/3’ten 1/2’ye, mükerrirler ve örgütlü suçlar bakımından infaz oranı 3/4’ten 2/3’e indirildi. Uyuşturucu ticareti ve cinsel istismar suçlarıyla, terör suçlarının 3/4 olan koşullu salıverilme oranları aynen muhafaza edildi. Bu suçların çocuklar tarafından işlenmesi halinde 2/3 olan koşullu salıverilme oranı da değişmedi. Kasten öldürme, kezzap gibi yüzün sürekli değişikliğine sebebiyet veren kasten yaralama suçu, özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ile işkence ve eziyet suçları bakımından herhangi bir indirim yapılmadı.

TERÖR SUÇLARI HARİÇ

0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile 70 yaşını bitiren hükümlüler hakkında denetimli serbestlik süresi 4 yıl olarak uygulanacak. Ağır hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını cezaevinde yalnız idame ettiremeyen 65 yaşını bitiren hükümlüler denetimli serbestlikten yararlanacak. 30 Mart 2020’ye kadar suç işleyen çocuk hükümlülerin 15 yaşını dolduruncaya kadar cezaevinde kaldığı 1 gün, 3 gün; 18 yaşını dolduruncaya kadar kaldığı 1 gün ise 2 gün sayılacak. Kovid-19 salgını nedeniyle açık ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanan hükümlüler, 31 Mayıs 2020’ye kadar izinli sayılacak. Bu süre, iki ayı geçmemek üzere Adalet Bakanlığı’nca üç kez uzatılabilecek. Salgın devam ederse sekiz ayı bulabilecek bu izinden ilk etapta açık cezaevindeki 75 bin hükümlü yararlanacak. Terör ve örgütlü suçlar hariç, kapalı cezaevindeki iyi halli hükümlüler açık cezaevine gönderilebilecek.

HAFTA SONU VE GECE

Kasıtlı suçlar bakımından 1.5 yıla, ölüme neden olma hariç taksirli suçlar bakımından ise 3 yıla kadar suçlarda hafta sonu, geceleyin veya konutta infaz yapılabilecek. Konutta infazın sınırı; kadın, çocuk ve 65 yaşını bitiren erkek hükümlüler için 1 yıl, 70 yaşını bitirenler için 2 yıl, 75 yaşını bitiren için de 4 yıl olacak.

HAMİLEYE ERTELEME

5 yıla kadar hapis cezasına mahkûm olan hasta veya engelli hükümlüler, cezasını konutta çekebilecek. Otomatik iyi hal uygulaması kalkacak, hükümlülerin iyi hal değerlendirmesi oluşturulacak gözlem kurulları tarafından 6 ayda bir yapılacak. İyi hal değişiklikleri, 1 Ocak 2021’den itibaren uygulanacak. Zorunlu ve çok ivedi durumlarda, Cumhuriyet Başsavcılığının cezanın infazına 6 ay ara verebilme yetkisi, 1 yıla çıkarıldı. Hükümlülerin eş veya çocuklarının sürekli hastalık veya malullükleri halinde, infaza ara verilebilmesine imkan tanındı. Çocuk ve 65 yaşını tamamlayan hükümlüler dışarıdan her zaman hediye alabilecek. Mahkûmlar salgın hastalık halinde telefon hakkından derhal yararlandırılacak.

CEP’TEN TAKİP

Şüpheli, sanık ve hükümlüler, elektronik kelepçenin yanı sıra, istemeleri halinde kendilerine ait cep telefonlarına yüklenecek özel programla takip edilebilecek. Cezaların infazı sürecinde tüm kararların uzmanlaşmış hakimler tarafından verilmesi sağlanacak. İnfaz hakimlerine verilen yeni görevlere ilişkin hükümler, 1 Eylül 2020’den itibaren uygulanacak.

İNFAZ PAKETİ HATIRASI

Meclis’te infaz yasası mesaisi 86 saat sürdü. Teklif alkışlar arasında kabul edilirken, maske takan milletvekilleri “infaz hatırası” fotoğrafı çektirdi. TBMM Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç’in salgın nedeniyle sosyal izolasyon mesafesini anons etmesi üzerine fotoğraf çekimi kısa sürede sona erdi. İnfaz paketinin oylamasına katılan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, MHP’li ve Ak Partili milletvekillerince alkışlarla karşılandı. Denetimli serbestlik uygulamasındaki mevcut yasadaki 1 yıllık maktu uygulama aynen korunacak. Bir defaya mahsus olmak üzere 3 Mart 2020’ye kadar işlenen suçlarda, 1 yıllık denetimli serbestlik süresi 3 yıla çıkarılacak. Ancak terör, uyuşturucu ticareti, cinsel saldırı ve istismar suçları, kasten öldürme, kezzap gibi yüzün sürekli değişikliğine sebebiyet veren kasten yaralama suçu ve kadına karşı şiddet, işkence ve eziyet suçları ile özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar hariç olacak.

45 BİN TAHLİYE BEKLENMEKTE

Adalet Bakanlığı, infaz paketinin yasalaşmasının ardından ceza infaz kurumlarında alınan tedbirler ve yasadan yararlanacak olan kişilerin sayılarına ilişkin açıklama yaptı. Buna göre, tahmini olarak kapalı ceza infaz kurumlarından 15 bin kişi, açık ceza infaz kurumlarından ise 30 bin kişinin tahliye edilmesi bekleniyor. Koronavirüs tedbirleri kapsamında da açık ceza infaz kurumlarındaki yaklaşık 45 bin kişi izne ayrılacak. Yasa gereğince kapalıdan açığa ayrılacak olanlar, kurum görevlileri eşliğinde açık ceza infaz kurumuna ayrılacak. Tahliye edilecek ve izne ayrılacak olan hükümlüler, koronavirüsle ilgili bilgilendirilecek, maske ve eldiven takarak ceza infaz kurumundan ayrılacak. Hükümlülere koronavirüs tedbirlerini anlatan Sağlık Bakanlığı broşürleri verilecek. Kolluk kuvvetleri çıkışlarda izdiham yaşanmaması için gerekli tedbirleri alacak. Tahliyeden yararlanacak ya da izne ayrılacak hükümlülerin yakınlarının neden olacağı kalabalıklaşmayı engellemek amacıyla hükümlüler, ceza infaz kurumundan otobüs ve minibüslerle gidecekleri yerlere bırakılacak. İl içine gidecekler için belli merkezlere, il dışına gidecekler de ya otobüs terminallerine ya da gidecekleri illere bırakılacak. Hükümlüler ulaşım ücretlerini kendileri karşılayacak. Korona virüs tedbirleri kapsamında şehir dışı seyahatler izne bağlı olduğu için tahliye edilen ve izne ayrılan hükümlülerin seyahat belgeleri, mülki idare amirlikler aracılığıyla ceza infaz kurumları içerisinde verilecek. Koronavirüs testleri pozitif çıkan ve tedavileri devam eden sınırlı sayıdaki hükümlü, sağlık kurumlarına teslim edilecek. Koronavirüs nedeniyle açık ceza infaz kurumlarından yararlanacakların izin belgesi, 31 Mayıs’a kadar geçerli olacak. Adalet Bakanlığı, Bilim Kurulunun tavsiyeleri doğrultusunda ceza infaz kurumlarında alınacak koronavirüs tedbirleri kapsamında bu izin süresini iki defa daha uzatabilecek.